Sevgili veliler, Sabah odasından bağırıyor: “Anne, kapıyı çalma, büyüdüm ben!” Akşam aynı çocuk: “Yatağıma yat, hikâye oku…” Bir gün telefon, makyaj, marka ayakkabı istiyor; ertesi gün peluş ayısıyla uyuyor.

10-12 yaş arası çocuğunuz “Büyüdüm!” diye isyan mı ediyor ama hâlâ çocuk mu? Endişelenmeyin! Bu ergenlik öncesi dönem (pre-adolescence) – tam bir köprü. Gelin, yanlış bilinenleri yıkalım, bu fırtınalı geçişi güvenli ve sevgi dolu hale getirelim.


1. Yanlış: “Ergenlik 13’te başlar, daha vakit var.”

Doğrusu: Hormonlar 9-10 yaşta uyanmaya başlar. Beyin yeniden yapılandırılır. Duygu dalgaları, kimlik arayışı 10-12’de zirve yapar.


2. Yanlış: “Huysuzluğu şımarıklık, disiplinle düzelir.”

Doğrusu: Beyindeki amigdala (duygu merkezi) önden gidiyor, ön lob (mantık) hâlâ gelişiyor. Çocuk istemese de öfkeleniyor, ağlıyor, inatlaşıyor.


3. Yanlış: “Telefonu verirsem sakinleşir, büyümüş gibi hisseder.”

Doğrusu: Ekran yalancı büyüme sağlar. Gerçek büyüme sorumluluk, sınır, empati öğrenmekle olur.


4. Yanlış: “Bizim zamanımızda böyle değildi, abartıyor.”

Doğrusu: Bugünün çocukları pandemi, sosyal medya, sınav baskısı ile büyüyor. Duygu yükü 2 kat. Empati şart!


Ergenlik Öncesi Belirtiler (10-12 Yaşta)

Çocuğunuzda birkaçı sık oluyorsa hazırlık zamanı!

  • Kimse beni anlamıyor!” cümlesi her gün.
  • Kapı çarpılıyor, odasına kilit vuruluyor.
  • Aynada saatlerce vakit: saç, kıyafet, sivilce…
  • Bir an çok mutlu, 5 dk sonra ağlama.
  • Büyüdüm” deyip hâlâ sarılmak istiyor.
  • Arkadaş grubu öncelik, aile ikinci planda.

Ergenliğe Hazırlığın 7 Altın Kuralı

  1. Sınır + Sevgi Dengesi:
    • “Akşam 21:00’de telefon kapanır” net olsun.
    • “Yorulduğunu görüyorum, sarılabilir miyim?” şefkat gösterin.
  2. Sorumluluk Verin (Küçükten Başlayın):
    • Çamaşırını kendisi toplasın,
    • Haftalık harçlığını bütçe yapsın. → “Büyüdüm” diyorsa, büyüklük görevi versin.
  3. Duyguları İsimlendirin:
    • “Şu an sinirlisin, bu normal. Nefes alalım mı?” → Çocuk duygusunu tanır, kontrol öğrenir.
  4. Gizli Kapılar Açık Kalsın:
    • Ne zaman istersen konuşabiliriz, yargılamam.” → Güvenli liman siz olursunuz.
  5. Vücut Değişimini Konuşun:
    • Kızlara regl, erkeklere ses kalınlaşması kitabı hediye edin.
    • Vücudun değişiyor, bu harika!” deyin. Utandırmayın.
  6. Aile Ritüeli Kurun:
    • Cuma akşamı film + patlamış mısır.
    • Pazar sabahı birlikte kahvaltı. → “Büyüdüm” dese de aile bağı kalsın.
  7. Rol Model Olun:
    • Siz de hata yapın, özür dileyin.
    • “Ben de 12 yaşında böyleydim” hikâyeleri anlatın.

Ne Zaman Uzmana Gitmelisiniz?

  • Kapalı odada günlerce kalıyorsa,
  • Yemek yemiyor / fazla yiyorsa,
  • Hayatın anlamı yok” gibi cümleler kuruyorsa,
  • Kendine zarar verme işareti varsa…

Çocuk psikiyatristi acil! Erken müdahale = sağlıklı ergenlik.


Son Söz

Bu dönem fırtına öncesi sessizlik değil, fırtınayı birlikte geçirme hazırlığı. Çocuğunuz ne çocuk ne yetişkin – tam sizinle büyüyor. Elini tutun, kalbine dokunun.

Unutmayın: Leonardo da Vinci 12 yaşında “büyüdüm” deyip atölyeden kaçmış. Annesi “Git, ama kalbin burada” demiş. Sizin çocuğunuzun da bir da Vinci olma şansı var – yeter ki siz ona “Sen yeterlisin, buradayım” diye fısıldayın. Bir sabah gelecek: “Anne, bugün kendim kalktım, kahvaltı hazırladım.” O an, gözyaşlarınız gururdan olacak. O çocuk sizinle büyüyor – ilhamı siz verin, dünya onun olacak!

Haftaya görüşürüz: “Kaygı mı, Heyecan mı? Çocuklarda Anksiyete Belirtileri” Sevgiyle kalın, Birlikte köprüleri sağlam kuralım!

Posted in

Leave a comment