Sevgili veliler, Akşam ödev kontrol ediyorsunuz: “Oğlum, bu soruyu neden boş bıraktın?” “Unuttum öğretmenim…” “Kızım, defterini niye evde bıraktın?” “Bilmiyorum, aklımda değildi…”
10-12 yaş arası çocuğunuz sürekli dalgın, unutkan, dağınık görünüyor mu? “Dikkatsiz, sorumsuz” damgası yemeden önce durun! Bu davranışların çoğu dikkat eksikliği ile ilgili olabilir. Gelin, yanlış bilinenleri temizleyelim, doğru bilgileri cebinize koyalım.
1. Yanlış: “Dikkat eksikliği sadece hiperaktif çocuklarda olur.”
Doğrusu: Hayır! DEHB’nin üç türü var:
- Hiperaktif-dürtüsel (çok hareket, söz kesme)
- Dikkat eksikliği baskın (dalgın, sessiz, hayalci)
- Karma (ikisi birlikte) Kız çocuklarında genellikle dikkat eksikliği baskın tür görülüyor, bu yüzden gözden kaçıyor.
2. Yanlış: “Çocuk isteyince dikkatini toplayabilir.”
Doğrusu: Dikkat bir kas gibi çalışmıyor. Beyindeki “yürütücü işlevler” (planlama, odaklanma, hatırlama) yeterince gelişmemiş veya dengesiz çalışıyor. Çocuğunuz istemese de odaklanamıyor.
3. Yanlış: “Telefon, tablet yüzünden dikkat dağınıklığı arttı.”
Doğrusu: Ekran belirtileri kötüleştirebilir ama neden değildir. Dikkat eksikliği doğuştan gelen bir durum. Ekran sadece dopamin patlamaları yaratarak beyni “kolay ödül”e alıştırıyor.
4. Yanlış: “Azarlayınca, cezayla düzelir.”
Doğrusu: Azar dikkatini daha da dağıtır. Utanç ve stres, beynin öğrenme bölgesini kapatır. Destekleyici dil ve yapılandırılmış ortam işe yarar.
10-12 Yaşta Dikkat Eksikliği Belirtileri Neler?
Çocuğunuzda birkaç tanesi 6 aydan uzun süredir varsa dikkat!
- Ders anlatılırken pencereden dışarı bakıyor, hayal kuruyor.
- Ödevi başlatamıyor veya yarım bırakıyor.
- “Ne dedin?” sorusunu sık sık soruyor.
- Eşyalarını her gün kaybediyor (kalem, silgi, su şişesi…).
- Zaman kavramı yok: “5 dakika sonra” dediğinizde 1 saat geçiyor.
- Okuduğunu anlamıyor, tekrar tekrar okuyor.
- Küçük detaylarda takılıp kalıyor (örneğin ayakkabı bağcığı 10 dakika sürüyor).
Evde ve Okulda Ne Yapabilirsiniz?
- Görevleri Küçültün: “Matematik ödevini bitir” yerine “Sayfa 23’teki 1. soruyu çöz” deyin.
- Görsel Hatırlatıcılar Kullanın: Renkli yapışkan notlar, saat alarmı, duvar takvimi.
- Sessiz Köşe Oluşturun: Ödev masasında sadece defter-kalem olsun, telefon uzak dursun.
- Zamanlayıcı Mucizesi: “15 dakika çalışalım, sonra 3 dakika mola” (Pomodoro çocuk versiyonu).
- Hareket Katın: Ders aralarında 10 zıplama, 5 esneme. Beyne oksijen gider, odak artar.
- Başarıyı Kutlayın: “Bugün 3 soruyu bitirdin, harikasın!” Küçük zaferler özgüven yaratır.
Ne Zaman Uzmana Gitmelisiniz?
- Notları ani düşüyorsa,
- “Ben aptalım” gibi olumsuz cümleler kuruyorsa,
- Arkadaşlarıyla iletişim kuramıyorsa,
- Siz de tükenmiş hissediyorsanız…
Çocuk psikiyatristi veya çocuk nöroloğu ile görüşün. Tanı için:
- Aile ve öğretmen formları
- Dikkat testleri (örneğin MOXO, TOVA)
- Gerekirse ilaç + bilişsel davranışçı terapi
Son Söz
Dalgın çocuğunuz tembel değil, beyni farklı çalışıyor. Ona “odaklan” demek, astımlı çocuğa “daha derin nefes al” demek gibi. Sabır, yapı ve sevgiyle kendi hızında parlayacak.
Unutmayın: Einstein da “dalgın”dı, öğretmeni “hiçbir şey başaramaz” demişti. Bugün onun adını taşıyan bir ödül var. Sizin çocuğunuzun hayalleri de bir gün dünyayı değiştirebilir – yeter ki siz ona “Yapabilirsin!” diye fısıldayın. Bir sabah uyanacak ve “Anne, bugün kendi başıma plan yaptım!” diyecek. O an, tüm yorgunluğunuz uçup gidecek. O mucize çocuk sizinle büyüyor. Onun kahramanı sizsiniz – pes etmeyin, ilham verin!
Haftaya görüşürüz: “Ödev Savaşlarına Son: Motive Etmenin 7 Yolu” Sevgiyle kalın, Birlikte her zorluğu yeneceğiz!
Lingua Workshop 
Leave a comment