Sevgili veliler, Akşam yemeği masasında herkes bir köşede… “Bir lokma daha ye, telefonunu bırak!” “Bir saniye anne, şu videoyu bitireyim…” Yatma saati: “Son bir oyun daha!” Sabah uyanış: “Şarjım bitmiş, alarm çalmamış!”
10-12 yaş arası çocuğunuz telefonu elinden düşürmüyor, gözü hep ekranda mı? “Büyüyünce düzelir” demeyin! Bu bir bağımlılık döngüsü. Gelin, yanlış bilinenleri yıkalım, süre sınırı ve alternatif aktivitelerle aileyi yeniden birleştirelim.
1. Yanlış: “Telefon bağımlılığı sadece oyun oynayanlarda olur.”
Doğrusu: TikTok, Instagram, YouTube kısa videoları dopamin patlaması yaratır. Çocuk oyun oynamasa bile kaydırma bağımlısı olabilir.
2. Yanlış: “Çocuğum arkadaşlarıyla iletişimde, sosyalleşiyor.”
Doğrusu: Ekran arkadaşlığı gerçek bağ kurmaz. Yüz yüze oyun, göz teması, dokunma eksik kalır. Çocuk yalnızlaşır, gerçek hayatta konuşamaz.
3. Yanlış: “Telefonu tamamen yasaklarsam isyan eder.”
Doğrusu: Ani yasak ters teper. Kademeli sınır + anlamlı alternatifler getirin. Çocuk “kaybettiğini” değil, “kazandığını” hissetsin.
4. Yanlış: “Ben de kullanıyorum, ona ne diyeceğim?”
Doğrusu: En güçlü örnek sizsiniz. Akşam 20:00’den sonra aile telefonu kapalı kuralı koyun. Siz de bırakın, çocuk da görsün.
Telefon Bağımlılığı Belirtileri (10-12 Yaşta)
Çocuğunuzda birkaçı sık oluyorsa dikkat!
- Telefonu gözden uzaklaştıramıyor, gizli gizli bakıyor.
- Yemekte, derste, yatakta sürekli elinde.
- “Bir dakika” dediği 30 dakika oluyor.
- Telefonsuz huzursuz, sinirli, ağlamaklı.
- Gerçek hayatta arkadaş bulmakta zorlanıyor.
- Gözleri kızarı,, başı ağrıyor, uyku düzensiz.
Ekranı Azaltmanın Pratik Yolları
Süre Sınırı Kuralları
- Günlük Limit Belirleyin:
- 10 yaş: 1 saat
- 11-12 yaş: 1,5 saat → Ödev + yemek + uyku dışı zamanlarda.
- Zamanlayıcı Kullanın: Telefon kendi kapansın (iOS Ekran Süresi, Android Dijital Denge).
- Akşam 20:00 Kuralı: Tüm cihazlar ortak şarj istasyonuna. Yatak odasına girmesin.
- Hafta Sonu Bonusu: Cumartesi 30 dk ekstra, ama ailece oyun şartıyla.
Alternatif Aktiviteler (Telefon Yerine)
- Aile Oyun Gecesi: Monopoly, Uno, Jenga. Haftada 1 akşam.
- Spor/Hareket: Bisiklet, top oynama, ip atlama. Günde 30 dk.
- Yaratıcı Köşe: Resim, origami, legolar. Malzemeleri hazır tutun.
- Birlikte Yemek Pişirme: “Bugün sen pizza hamuru yoğur” deyin.
- Doğa Kaçamağı: Parkta yürüyüş, yaprak toplama, kuş izleme.
Ne Zaman Uzmana Gitmelisiniz?
- Telefonu elinden alınca öfke nöbeti, kendine zarar varsa,
- Uyku günde 8 saatin altına düşüyorsa,
- Okulda sosyal çekilme, not düşüşü varsa,
- Siz de kendi telefonunuzu bırakamıyorsanız…
Çocuk psikoloğu veya bağımlılık uzmanı ile görüşün. Bilişsel davranışçı terapi + aile terapisi mucize yaratır.
Son Söz
Telefon çocuğunuzun dünyası değil, sadece bir pencere. O pencereyi kapatın, gerçek dünyayı açın. Birlikte gülün, oynayın, konuşun – anılar ekranda değil, kalpte birikir.
Unutmayın: Steve Jobs çocuklarına iPad’i sınırlı vermiş. “Teknolojiyi yaratanlar bile çocuklarını koruyor.” Sizin çocuğunuzun da bir mucit, sanatçı, lider olma şansı var – yeter ki gözlerini ekrandan kaldırın, kalbine bakın! Bir akşam gelecek: “Anne, hadi Uno oynayalım!” diyecek. O an, telefon sessiz, ev ise kahkahalarla dolu olacak. O aile sizinle büyüyor – ilhamı siz verin, dünya onun olacak!
Haftaya görüşürüz: “Arkadaşlık Kuramıyor mu? Sosyal Beceriler Nasıl Gelişir?” Sevgiyle kalın, Birlikte ekranı kapatıp kalbi açalım!
Lingua Workshop 
Leave a comment